Prawdopodobnie wielu właścicieli nie zdaje sobie sprawy z rosnącego zagrożenia nadwagi wśród psów. Według badań przeprowadzonych w 2013 roku Stanach Zjednoczonych już 52,6% psów ma problemy z nadwagą lub otyłością. Mówimy aż o 43,8 milionach czworonogów znajdujących się w tym kraju. W Polsce takie badania jeszcze nie były przeprowadzane, jednak i u nas weterynarze coraz częściej spotykają się z tym problemem, a wyniki pewnie byłyby zbliżone. Wystarczy rozejrzeć się po parkach i ulicach podczas spaceru…

Każdy właściciel wie ile szczęścia czworonogom daje jedzenie. Nie możemy jednak zapominać o tym, że rozpieszczanie ich przekąskami może sprawić im wiele krzywdy. Nadwaga, tak jak u ludzi, nie jest tylko stanem zwiększonej masy ciała. Staje się ona przyczyną wielu dolegliwości i zagrożeniem życia oraz zdrowia naszego czworonoga.

Czy mój pies jest za gruby?

Jednym ze sposobów, dzięki którym uda Ci się ocenić stan wagi Twojego psa jest próba zlokalizowania palcami jego żeber oraz kręgosłupa. U szczupłego psa powinny one być wyczuwalne pod naciskiem, przykryte cienką warstwą tłuszczu i skóry. Jeśli nie możesz odnaleźć palcami klatki piersiowej – Twój pies najprawdopodobniej ma nadwagę.

Spójrz również na swojego pupila z góry. Szczupły pies powinien mieć widoczne wcięcie w tali. Jeśli brakuje wyraźnego odcięcia tułowia – jest zdecydowanie za gruby. Spójrz teraz na niego z boku. Jego brzuch w pozycji stojącej nie powinien znajdować się (zwisać) poniżej klatki piersiowej. Jeżeli z tej perspektywy jego brzuch znajduje się bliżej podłogi – Twój pies ma problemy z nadwagą.

W celu sprawdzenia, ile dokładnie waży Twój pupil – wejdź na wagę i zmierz najpierw siebie. Później unieś swojego psa na rękach i wejdź na wagę ponownie sprawdzając, jaki wynik osiągniecie wspólnie. Odejmij od drugiego wyniku pierwszy. W ten sposób określisz jaką wagę ma Twój pies. Uważaj jednak na siebie oraz na swojego czworonoga. Dźwiganie psa może być niebezpieczne dla Twojego kręgosłupa, a ryzyko utraty równowagi zwiększa możliwość upuszczenia psa na podłogę lub wspólnej wywrotki. Dlatego też wykonuj te pomiary bardzo ostrożnie. W wypadku dużych psów można spróbować skłonić zwierzę, by samo weszło na wagę (a najlepiej jeszcze na niej usiadło) – wówczas otrzymamy precyzyjny wynik bez zbędnego przeciążania pleców.

 Zapytaj się swojego weterynarza, jaka powinna być idealna waga Twojego psa. Niech pomoże Ci ocenić jego poziom nadwagi. Najczęściej wykorzystuje się do tego 9-punktowy system oceny BCS (Body Condition Score). Jeżeli w tym momencie Twój pies ma wagę idealną – dostaje 4-5 punktów. Jeśli ma nadwagę do 15% więcej masy, niż waga idealna – otrzymuje ocenę 6-7 punktów. 8-9 punktów oznacza już duże problemy z otyłością mogące spowodować coraz poważniejszy uszczerbek na zdrowiu naszego psa.

Zagrożenia związane z nadwagą u psa

 Nadwaga negatywnie wpływa na samopoczucie Twojego zwierzęcia. Wysiłek fizyczny sprawia mu sporo trudności, przez co spędza coraz więcej czasu na kanapie i tyle jeszcze bardziej. Złe samopoczucie i nastrój Twojego psa jest jednak niczym w porównaniu z innymi problemami, jakie może odczuwać przez nadmierny balast. Tak samo jak ludzie cierpiący na otyłość mają zwiększone zagrożenie niektórymi chorobami, tak też i nasze czworonogi są na to narażone. Przekarmiając Twojego psa zwiększasz ryzyko wystąpienia u niego cukrzycy, chorób serca, bólów stawów, nadciśnienia, zapalenia kości i stawów, chorób nerek oraz nowotworów.  Wszystkie negatywne skutki otyłości powodują skrócenie oczekiwanej długości życia Twojego psa nawet o 2,5 roku, co jest odpowiednikiem ludzkich 38 lat!

Przyczyny nadwagi i otyłości u psów

 Przyczyn nadwagi jest wiele, jednak rzadko wynikają one ze stanów chorobowych czy wadliwego działania organizmu, a zazwyczaj powodem jest po prostu niewłaściwy tryb życia i nasze błędy jako właścicieli. Wiele osób nie zwraca uwagi na ilość jedzenia, jaką podaje swoim pupilom – zwierzęta są karmione zbyt obficie i/lub za często. Przekarmienie połączone z małą ilością ruchu (nieodpowiednia ilość spacerów, brak zabaw) to dwa największe grzechy. W ten sposób skazujemy swoje psy na  przyrost wagi zagrażający ich zdrowiu.

Kolejnym naszym grzechem jest podawanie czworonogom tego samego jedzenia, jakie spożywamy w trakcie naszych posiłków. Resztki po obiedzie są dostosowane do ludzkiego zapotrzebowania i nie są odpowiednie dla naszych psów. Niektóre składniki mogą powodować poważne problemy trawienne oraz zagrażać ich zdrowiu, o czym już raz wspominaliśmy w artykule Jedzenie dla psa – top 5 szkodliwych produktów. Tak samo nie powinniśmy rozpieszczać naszych czworonogów zbyt częstymi przekąskami. Przyjęło się, że smakołyki oraz ludzkie jedzenie w diecie psów nie powinno przekraczać 10% ich dziennego menu.

Jeżeli pies ma problemy z nadwagą pomimo, iż żaden z powyższych grzechów nas nie dotyczy – powinniśmy rozważyć kolejne powody. Waga zależna jest także od rasy naszego pupila, jego wieku, płci i kastracji. Suki mają o 16% więcej tkanki tłuszczowej od samców, dlatego mają one większe tendencje do przybierania na wadze. Kastracja natomiast zwiększa dwukrotnie zagrożenie otyłością u samców. Duży wpływ oczywiście na ich wagę ma rasa. Niektóre psy są z natury szczupłe, inne mają zwiększone ryzyko nadwagi i znane są z ogromnego apetytu.

Nasz pies może też cierpieć na nadwagę z powodu genetycznych predyspozycji lub chorób związanych z układem pokarmowym – zatem gdy zapewniamy swojemu przyjacielowi odpowiednią dietę oraz ilość ruchu w ciągu dnia, a waga utrzymuje się wciąż na tym samym wysokim poziomie – konieczne jest skonsultowanie jego stanu zdrowia z weterynarzem!

Zapotrzebowanie psa na pokarm

    Wiemy już jak ważne dla naszego psa jest odpowiednie odżywianie, ale jak ocenić, ile dokładnie powinniśmy mu dostarczać pożywienia w ciągu dnia? Najlepiej oczywiście zrobi to za nas weterynarz, jednak już w domu możemy wykorzystać do tego równanie MER (Metabolic Energy Requirem). Wystarczy zastosować się do tego wzoru:

MER(kcal) = 132 x (waga ciała w kg)0,75

    Osiągnięty przez nas wynik określa dzienne zapotrzebowanie Twojego psa na energię. Często popełnianym przez właścicieli psów błędem jest podawanie posiłków “na oko”. Z tego powodu nie kontrolujemy w żaden sposób ilości dostarczanej mu energii. Jednym ze sposobów, by sobie z tym poradzić jest używanie w trakcie przygotowywania posiłków naczynia z miarką. Na opakowaniach karmy dla zwierząt coraz częściej można także znaleźć informacje o dawkowaniu – warto ich przestrzegać!

Ćwiczenia i dieta dla psa

    W trakcie odchudzania naszego psa stosujemy dokładnie te same rady, jakie kieruje się do ludzi – mniejsze porcje, większa ilość posiłków w ciągu dnia oraz stałe godziny karmienia. Unikajmy dostarczania mu jakichkolwiek przekąsek pomiędzy nimi. Jeżeli rozpieściliśmy naszego psa do tego stopnia, że bez przekąsek nie jest w stanie wytrzymać, to należy wybierać je ostrożniej decydując się tylko na taki smakołyki, które są zdrowe i niskokaloryczne.

    Nasi czworonożni przyjaciele przeważnie odzwierciedlają sobą styl życia, jaki prowadzimy my sami. Im mniej ruchu zażywa właściciel, tym mniej rusza się z kanapy jego pies. Jeżeli chcemy pomóc swoim psom w powrocie do odpowiedniej wagi koniecznie musimy zwiększyć ich, a co za tym idzie także naszą, aktywność fizyczną.

    Stwórz plan ćwiczeń dla swojego psa. Jeśli sam nie masz odpowiedniej ilości wolnego czasu możesz skorzystać z pomocy swoich dzieci lub wynająć do tego odpowiednią osobę. Wśród przewidywanych aktywności powinna być odpowiednia ilość spacerów oraz zabaw ruchowych. Dobrym pomysłem jest spotykanie się z innymi psami na wspólnych spacerach.

  Na początku zrzucania wagi warto zaplanować spędzanie jednorazowo co najmniej godziny dziennie ze swoim psem poza domem. W zależności na kondycji psa może to być jeden długi spacer lub mniej forsowne wyjście (np. do parku), gdzie marsz, odpoczynek i wspólna zabawa będą przemieszane. Warto pamiętać, że to moment zmiany diety psa jest także najlepszym momentem na zmianę stylu życia – w rezultacie da to największe efekty, a waga będzie maleć jeszcze szybciej. Jeżeli Twój pupil należy do rasy niewielkich psów codzienny plan spacerów zaleca się rozpocząć od 400-metrowego dystansu dziennie. Z czasem zwiększajcie jego długość tak, aby osiągnąć pułap 2,4 km. Duże psy powinny zacząć od dystansu 800 metrów dziennie tak, aby stopniowo dojść do 3,2 km. Pamiętaj też, żeby przynajmniej 20 min dziennie pies biegał, aportował lub siłował się z Tobą podczas zabawy.

Konsultacje z weterynarzem w przypadku otyłych psów

   Jeżeli Twój pies cierpi na dużą nadwagę – nie próbuj odchudzać go na własną rękę. Odwiedź najpierw weterynarza, który pomoże Ci określić idealną wagę, obliczy dzienne kaloryczne zapotrzebowanie Twojego pupila, dobierze odpowiednią karmę o obniżonej kaloryczności i wyznaczy odpowiednie ćwiczenia. Razem możecie określić najbardziej odpowiedni plan zrzucania zbędnego balastu. Od Ciebie jednak zależy systematyczność wykonywanych ćwiczeń oraz stosowanie się do porad dietetycznych. Najlepszym sposobem by utrzymać rygor jest prowadzenie dzienniczka dietetycznego wraz z informacjami o aktywności. Będzie on bardzo pomocny zarówno dla Ciebie, jak i dla Twojego weterynarza w trakcie wizyt kontrolnych.

Jak mawiają, w zdrowym ciele zdrowy duch! Zobaczysz, że już po zrzuceniu pierwszych kilogramów Twój czworonog będzie o wiele szczęśliwszy i bardziej skory do zabaw.